Γλώσσα
Σπίτι με κήπον σελ. 46
Για εξάσκηση στην ορθογραφία τις δραστηριότητες 12 και 13.
Για εξάσκηση στην ανάγνωση, όλο το ποίημα.
Για εξάσκηση στην ανάγνωση, όλο το ποίημα.
Η απόστροφος
Πολλές φορές, όταν µιλάµε ή όταν γράφουµε, θέλουµε να πούµε κάποιες λέξεις πιο σύντοµα και γι’ αυτό «κόβουµε» κάποια γράµµατα. Όταν µιλάµε, κόβουµε αυτό το γράµµα χωρίς να χρειαστεί να κάνουµε τίποτα άλλο. Όταν γράφουµε όµως, πρέπει να το δείξουµε κιόλας. Γι’ αυτό όταν χάνεται το γράµµα µιας λέξης, στη θέση του µπαίνει ένα σηµαδάκι που λέγεται απόστροφος. Μ’ αυτό τον τρόπο ακούγονται καλύτερα οι λέξεις.
π.χ. Σ΄ ευχαριστώ για την πρόσκληση αλλά δε θα ‘ρθω.
Περιµένω ν’ ακούσω τη δικαιολογία σου.
Πολλές φορές, όταν µιλάµε ή όταν γράφουµε, θέλουµε να πούµε κάποιες λέξεις πιο σύντοµα και γι’ αυτό «κόβουµε» κάποια γράµµατα. Όταν µιλάµε, κόβουµε αυτό το γράµµα χωρίς να χρειαστεί να κάνουµε τίποτα άλλο. Όταν γράφουµε όµως, πρέπει να το δείξουµε κιόλας. Γι’ αυτό όταν χάνεται το γράµµα µιας λέξης, στη θέση του µπαίνει ένα σηµαδάκι που λέγεται απόστροφος. Μ’ αυτό τον τρόπο ακούγονται καλύτερα οι λέξεις.
π.χ. Σ΄ ευχαριστώ για την πρόσκληση αλλά δε θα ‘ρθω.
Περιµένω ν’ ακούσω τη δικαιολογία σου.
Πότε χρησιµοποιούµε την απόστροφο;
Όταν µια λέξη τελειώνει σε φωνήεν και η επόµενη λέξη αρχίζει από φωνήεν, η πρώτη λέξη χάνει το τελικό της φωνήεν και στη θέση του µπαίνει απόστροφος. Το φαινόµενο αυτό λέγεται έκθλιψη.
π.χ. για αυτό – γι’ αυτό θα ακούσω – θ’ ακούσω
Όταν µια λέξη τελειώνει σε φωνήεν και η επόµενη λέξη αρχίζει από σύµφωνο, η πρώτη λέξη χάνει το τελικό της φωνήεν και στη θέση του µπαίνει απόστροφος. Το φαινόµενο αυτό λέγεται αποκοπή.
π.χ. δώσε µου – δωσ’ µου κόψε το – κόψ’ το
Όταν µια λέξη τελειώνει σε φωνήεν και η επόµενη λέξη αρχίζει από φωνήεν, η δεύτερη λέξη χάνει το αρχικό της φωνήεν και στη θέση του µπαίνει απόστροφος. Το φαινόµενο αυτό λέγεται αφαίρεση.
π.χ. το έφερα – το ‘φερα µου έδωσε – µου ‘δωσε
Όταν µια λέξη τελειώνει σε φωνήεν και η επόµενη λέξη αρχίζει από φωνήεν, η πρώτη λέξη χάνει το τελικό της φωνήεν και στη θέση του µπαίνει απόστροφος. Το φαινόµενο αυτό λέγεται έκθλιψη.
π.χ. για αυτό – γι’ αυτό θα ακούσω – θ’ ακούσω
Όταν µια λέξη τελειώνει σε φωνήεν και η επόµενη λέξη αρχίζει από σύµφωνο, η πρώτη λέξη χάνει το τελικό της φωνήεν και στη θέση του µπαίνει απόστροφος. Το φαινόµενο αυτό λέγεται αποκοπή.
π.χ. δώσε µου – δωσ’ µου κόψε το – κόψ’ το
Όταν µια λέξη τελειώνει σε φωνήεν και η επόµενη λέξη αρχίζει από φωνήεν, η δεύτερη λέξη χάνει το αρχικό της φωνήεν και στη θέση του µπαίνει απόστροφος. Το φαινόµενο αυτό λέγεται αφαίρεση.
π.χ. το έφερα – το ‘φερα µου έδωσε – µου ‘δωσε
Το και είναι η µοναδική λέξη που χάνει γράµµα χωρίς να πάρει απόστροφο και γίνεται κι µπροστά από φωνήεν.
π.χ. και άλλο – κι άλλο και εκείνη – κι εκείνη
Το µέσα παθαίνει έκθλιψη.
π.χ. µέσα από – µεσ’ από
Όταν όµως παθαίνει αποκοπή, γράφεται µε τελικό –ς και χωρίς απόστροφο.
π.χ. µέσα στο σπίτι – µες στο σπίτι
Συνώνυµα
Οι λέξεις που προφέρονται διαφορετικά, αλλά έχουν την ίδια περίπου σηµασία λέγονται συνώνυµα ή συνώνυµες λέξεις.
π.χ. ίδιος – όµοιος σπίτι – κατοικία
Η παροµοίωση
Πολλές φορές χρησιµοποιούµε στο λόγο µας διάφορες εκφράσεις, τα σχήµατα λόγου, που µας βοηθούν να κάνουµε το κείµενό µας πιο όµορφο. Ένα από αυτά τα σχήµατα λόγου είναι η παροµοίωση. Την παροµοίωση την χρησιµοποιούµε όταν θέλουµε να τονίσουµε ιδιαίτερα ένα πρόσωπο, ένα ζώο ή ένα πράγµα, να το παροµοιάσουµε ή να το συγκρίνουµε µε κάποιο άλλο πολύ
γνωστό το οποίο έχει την ίδια ιδιότητα σε µεγαλύτερο βαθµό.
Για να κάνουµε µια παροµοίωση, χρησιµοποιούµε τις λέξεις σαν, όπως, καθώς, µοιάζει µε, όµοιος, παρόµοιος.
π.χ. Ο Θοδωρής κολυµπάει γρήγορα σαν δελφίνι.
Το πρόσωπό σου είναι κόκκινο σαν παπαρούνα.
Ο Κέρβερος του Άδη και τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων.
Εργασία για το σπίτι: από το Τετράδιο εργασιών τις ασκήσεις 1 και 2 της σελίδας 15.
Πολλές φορές χρησιµοποιούµε στο λόγο µας διάφορες εκφράσεις, τα σχήµατα λόγου, που µας βοηθούν να κάνουµε το κείµενό µας πιο όµορφο. Ένα από αυτά τα σχήµατα λόγου είναι η παροµοίωση. Την παροµοίωση την χρησιµοποιούµε όταν θέλουµε να τονίσουµε ιδιαίτερα ένα πρόσωπο, ένα ζώο ή ένα πράγµα, να το παροµοιάσουµε ή να το συγκρίνουµε µε κάποιο άλλο πολύ
γνωστό το οποίο έχει την ίδια ιδιότητα σε µεγαλύτερο βαθµό.
Για να κάνουµε µια παροµοίωση, χρησιµοποιούµε τις λέξεις σαν, όπως, καθώς, µοιάζει µε, όµοιος, παρόµοιος.
π.χ. Ο Θοδωρής κολυµπάει γρήγορα σαν δελφίνι.
Το πρόσωπό σου είναι κόκκινο σαν παπαρούνα.
Ιστορία
Ο Κέρβερος του Άδη και τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων.
Εργασία για το σπίτι: από το Τετράδιο εργασιών τις ασκήσεις 1 και 2 της σελίδας 15.
