Γλώσσα
Ύστερα από τα εορταστικά - επετειακά κείμενα του βιβλίου μας, ξαναγυρίσαμε στην ενότητα " Ρώτα το νερό... τι τρέχει"
Σήμερα ασχοληθήκαμε με το κεφάλαιο: Ο Νερουλάς σελ. 40
Για εξάσκηση στην ανάγνωση έχουμε όλο το κείμενο.
Για εξάσκηση στην ορθογραφία, την τρίτη παράγραφο:
Ακόμη, πρέπει να γνωρίζουμε πώς καταλαβαίνουμε πότε ένα ουσιαστικό είναι ισοσύλλαβο και πότε ανισοσύλλαβο.
Τα ουσιαστικά τα χωρίζουμε:
·
σε ισοσύλλαβα, όταν έχουν τον ίδιο
αριθμό συλλαβών στον ενικό και στον πληθυντικό, και
·
σε ανισοσύλλαβα όταν στον πληθυντικό
έχουν μια συλλαβή παραπάνω.
Για εξάσκηση στο σπίτι:
Χώρισε τα παρακάτω
ουσιαστικά σε ισοσύλλαβα και σε ανισοσύλλαβα. Για να τα καταφέρεις σωστά θα
πρέπει να σχηματίζεις την ονομαστική πληθυντικού στο μυαλό σου.
(ο καιρός, η
θάλασσα, ο μανάβης , το σώμα, η αλεπού, το πλοίο, o παππούς,
η γιαγιά, το όνομα, ο πύραυλος, η γειτονιά, το κάρβουνο )
Ισοσύλλαβα
|
Ανισοσύλλαβα
|
Παλιά επαγγέλματα που χάθηκαν με το πέρασμα του χρόνου.
Νερουλάς -Υδρονομέας - Νεροκόπος
Στην παλιά Αθήνα που δεν υπήρχαν βρύσες
μέσα στα σπίτια, ο νερουλάς αναλάμβανε την τροφοδότηση τους με νερό.
Υπήρχε συνήθως ένας νερουλάς σε κάθε γειτονιά και είχε σταθερή πελατεία .
Έκανε πολλά κοπιαστικά δρομολόγια και αμειβότανε περίπου 1 δεκάρα τον τενεκέ. Το επάγγελμα του νερουλά διατηρήθηκε μέχρι το 1930, οπότε ιδρύθηκε η ΟΥΛΕΝ.
Νερουλάς στο Μαρούσι ήταν και ο Σπύρος Λούης, ο πρώτος νικητής του Μαραθωνίου δρόμου στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1896 στην Αθήνα.
Έκανε πολλά κοπιαστικά δρομολόγια και αμειβότανε περίπου 1 δεκάρα τον τενεκέ. Το επάγγελμα του νερουλά διατηρήθηκε μέχρι το 1930, οπότε ιδρύθηκε η ΟΥΛΕΝ.
Νερουλάς στο Μαρούσι ήταν και ο Σπύρος Λούης, ο πρώτος νικητής του Μαραθωνίου δρόμου στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες το 1896 στην Αθήνα.
Γανωτής - Γανωτζής - Γανωματής
Γανωτής
ή γανωτζής ή γανώματος ονομάζεται ο τεχνίτης που επικαλύπτει χάλκινα
σκεύη με κασσίτερο (καλάι), ο κασσιτερωτής= καλαϊτζής. Οι γανωτζήδες
ήταν συνήθως πλανόδιοι τεχνίτες που αναλάμβαναν το γαλβανισμό και το
στίλβωμα των χάλκινων οικιακών σκευών, όπως τα ταχριά, τα καζάνια, τα
κουτάλια,τα πηρούνια κλπ.
Η φωνή του πλανόδιου γανωτή, τραχιά και δυνατή θα αντηχεί ακόμη στα αυτιά όσων τους πρόλαβαν «Γανωωωτής! Μπακίρια γανώνωωωω! Γανωωωτής», μα δεν ακούγεται πια στις γειτονιές.
Η φωνή του πλανόδιου γανωτή, τραχιά και δυνατή θα αντηχεί ακόμη στα αυτιά όσων τους πρόλαβαν «Γανωωωτής! Μπακίρια γανώνωωωω! Γανωωωτής», μα δεν ακούγεται πια στις γειτονιές.
Το «γάνωμα» έπρεπε να γίνεται συχνά για
λόγους υγείας, κυρίως στα σκεύη που χρησιμοποιούσαν στο μαγείρεμα, οπότε
οι γανωτζήδες είχαν δουλειά όλο το χρόνο.
Λούστρος
Παλιότερα που ο κόσμος περπατούσε σε
χωμάτινους δρόμους, τα παπούτσια σκονίζονταν ή λασπώνονταν εύκολα. Τότε
γνώρισε άνθηση και το επάγγελμα του λουστραδόρου. Αυτός με ένα κασελάκι
μπροστά του, αληθινό κομψοτέχνημα, και γύρω του να κρέμονται οι βούρτσες
και τα βερνίκια με τα διάφορα χρώματα, καθόταν σε ένα χαμηλό σκαμνάκι,
στην αρχή της πλατείας, περιμένοντας υπομονετικά. Για να προσελκύσει
τους πελάτες γινόταν ταχυδακτυλουργός ή χτύπαγε ρυθμικά το κασελάκι, Ο
πελάτης πλησίαζε κι άπλωνε, όπως ήταν όρθιος, πρώτα το δεξί πόδι Πάνω
στην ειδική μεταλλική θέση της κασέλας κι έπειτα το άλλο. Έτσι άρχισε η
«ιεροτελεστία» του βαψίματος...
Πλανόδιος Μανάβης
Ο πλανόδιος μανάβης ήταν από τους πιο
αγαπητούς μικροπωλητές στα χωριά. Σ' αυτό δεν συντελούσε μόνο η
εξυπηρέτηση και η προμήθεια των απαραίτητων τροφίμων στην οικογένεια του
χωρικού αλλά η καθημερινή επαφή με τις νοικοκυρές δημιουργούσε μια
φιλική σχέση που τη διέκρινε η αμοιβαία εμπιστοσύνη. Ο μανάβης ιδιαίτερα
όταν αυτός ήταν ευχάριστος και κοινωνικός άνθρωπος ενημέρωνε τις
νοικοκυρές για όσα γίνονταν στον κόσμο. Βλέπετε τότε δεν υπήρχαν τα ΜΜΕ
και ο μανάβης αποτελούσε ένα μέσο ενημέρωσης. Αυτός θα μετάφερε και τα
διάφορα νέα από χωριό σε χωριό.
Το επάγγελμα του μανάβη πέρασε και αυτό διάφορα στάδια εξέλιξης. Τα πρώτα χρόνια ο πλανόδιος μανάβης χρησιμοποιούσε ένα από τα πιο συμπαθητικά ζώα, το γαϊδουράκι που από εδώ και πέρα θα το βλέπουμε όλο και πιο σπάνια. Το φόρτωνε με κοφίνια και από τις δύο πλευρές του. Μέσα είχε διάφορα ζαρζαβατικά ανάλογα με την εποχή γιατί τότε δεν υπήρχαν θερμοκήπια και στην αγορά διακινούνταν μόνο τα εποχιακά. Μετά από λίγα χρόνια και σε συνδυασμό με την οικονομική επιφάνεια του μανάβη το γαϊδουράκι αντικαταστάθηκε από το άλογο ή από το δίτροχο κάρο. Έπρεπε να φροντίζει ο μανάβης για την καλή κατάσταση του ζώου και τη διατροφή του, να το ξεκουράζει συχνά και να του δίνει νερό. Απαραίτητα εργαλεία: η ζυγαριά (κρεμαστή) οι οκάδες και τα δράμια που αργότερα έγιναν κιλά και γραμμάρια.
Το επάγγελμα του μανάβη πέρασε και αυτό διάφορα στάδια εξέλιξης. Τα πρώτα χρόνια ο πλανόδιος μανάβης χρησιμοποιούσε ένα από τα πιο συμπαθητικά ζώα, το γαϊδουράκι που από εδώ και πέρα θα το βλέπουμε όλο και πιο σπάνια. Το φόρτωνε με κοφίνια και από τις δύο πλευρές του. Μέσα είχε διάφορα ζαρζαβατικά ανάλογα με την εποχή γιατί τότε δεν υπήρχαν θερμοκήπια και στην αγορά διακινούνταν μόνο τα εποχιακά. Μετά από λίγα χρόνια και σε συνδυασμό με την οικονομική επιφάνεια του μανάβη το γαϊδουράκι αντικαταστάθηκε από το άλογο ή από το δίτροχο κάρο. Έπρεπε να φροντίζει ο μανάβης για την καλή κατάσταση του ζώου και τη διατροφή του, να το ξεκουράζει συχνά και να του δίνει νερό. Απαραίτητα εργαλεία: η ζυγαριά (κρεμαστή) οι οκάδες και τα δράμια που αργότερα έγιναν κιλά και γραμμάρια.
Παγωτατζής
Τα παλιά χρόνια οι άνθρωποι δεν είχαν αρκετά χρήματα για να έχουν ψυγείο στο σπίτι τους. Ούτε και οι μαγαζάτορες μπορούσαν εύκολα να αγοράσουν ένα" ψυγείο για το μαγαζί τους. Έτσι τα παιδιά μπορούσαν να πάρουν παγωτό μόνο από τον παγωτατζή.
Κάθε πρωί ο παγωτατζής αγόραζε μεγάλες κολόνες πάγου. Τις έβαζε μέσα στο καρότσι με το παγωτό που είχε φτιάξει και γύριζε τις συνοικίες καλώντας τα παιδιά να αγοράσουν παγωτό.
